Pitch over de kadernota 2019-2023

geplaatst in: Nieuws

VVD-fractievoorzitter Martien Krijger heeft tijdens de behandeling van de kadernota 2019-2023 een pitch gehouden. Middels deze pitch heeft de VVD haar mening gedeeld met de andere partijen over de plannen voor de komende jaren en ook over de bezuinigen die het College voor ogen heeft. De VVD verzet zich tegen verschillende zaken in de kadernota.

De liberalen zijn meegegaan met het collegevoorstel over de vermindering van het subsidiebudget voor de komende jaren. De subsidieplafonds kunnen naar hun idee meer omlaag dan is voorgesteld, namelijk niet vijf procent minder, maar tien procent. Zij vinden dat verenigingen ook goed kunnen bestaan met minder subsidie. In dit artikel kunt u de pitch aan de voorzitter van de raad teruglezen.

Pitch

Voorzitter,

De VVD kan zich in algemeenheid vinden in de kadernota waarbij het College aangeeft alleen onontkoombare ambities aan de raad voor te leggen. Wij begrijpen en ondersteunen deze ambities. Toch willen we een aantal zaken noemen die wij duister of vaag vinden:

  • Jeugdzorg: bij programma 5. Jeugdzorg wordt aangegeven dat er uitgegaan wordt van ‘een aanname dat het tekort afneemt’. “Dit kan zowel betrekking hebben op de afname van de uitgaven als toename van de Rijksinkomsten”. De VVD vindt het discutabel dat er uitgegaan wordt van aannames en van hoop. Met hoop gaan we er niet komen. Wij vinden dat er een discussie moet komen over hoe de toeloop in deze zorg kan worden gestagneerd, te laten afnemen. Daarnaast moeten we de kosten omlaag brengen. De VVD ziet de unaniem aangenomen VVD-motie over de visie Sociaal Domein als een eerste stap in de juiste richting. Wij hopen dat de raad open kan discussiëren over deze zaken. Wij gaan er vanuit dat de andere partijen niet zoals recent de discussie doodslaan met de opmerking “dus u bent voor wachtlijsten”.
  • Veilig Thuis: we zien alweer een tegenvaller voor wat betreft ‘Veilig Thuis’. De opmerking dat er een nieuwe verdeelsleutel voor de kosten gaat komen en dat Alkmaar, Hoorn en Den Helder al zoveel betalen laat raden waar dit naartoe gaat.
  • Muziekonderwijs: wat betreft de Muziekschool Stede Broec zien we dat deze zich alweer aan het voorsorteren is op zoek naar geld. Wij hopen dat deze raad zijn poot stijf houdt en uitgaat van muziekprojecten voor en met kinderen wel gesubsidieerd kunnen worden, maar dat het geen uitgesproken zaak is dat deze lessen alleen aangeboden kunnen worden door de Muziekschool.
  • Subsidies: in algemeenheid gesproken over subsidies vinden wij dat de verenigingen in Stede Broec meer hun eigen broek moeten gaan ophouden, simpelweg omdat we het ons niet meer kunnen veroorloven. De druk op de financiële ketel zal voorlopig nog aanhouden.
  • Rijksbijdrage: in de kadernota wordt ook gesproken over de Rijksbijdrage. De bijdrage uit het gemeentefonds wordt hiermee bedoeld. Wij hebben het hier in VVD regionaal verband over gehad. We zien dat de Nederlandse economie groeit en dat de rijksoverheid meer geld binnenkrijgt dan ze uitgeeft. Normaal gesproken betekent dit dat de overheid meer geld gaat uitgeven en hier profiteren dan ook de gemeenten van. Op dit moment gaat dit anders, de overheid geeft minder geld uit, waardoor als positief punt de rijksbegroting overschotten laat zien, maar met als negatief punt dat de gemeenten minder geld krijgen. Terwijl de situatie met de jeugdzorg al tegen onhoudbaar aan zit, geeft de rijksoverheid de gemeenten niet meer geld. Het laat zich raden wat er gebeurd als we in een recessie komen, dan is het drama met deze tendens niet te overzien.

De VVD heeft in regionaal verband besloten dat er een brief zou moeten komen die naar de Tweede Kamer gestuurd wordt, getekend door alle gemeenten in Westfriesland. Inmiddels zijn we een goed eind op weg; wij hopen dat de brief door de gehele gemeenteraad wordt ondersteund.

Ombuigingen

U merkt het: we stappen nu over op de ombuigingen.

In december 2018 hebben wij een motie ingediend die door de gehele raad is omarmd. Middels deze motie werd het College opgeroepen om ‘met bezuinigingsvoorstellen alsmede alternatieven te komen zodat besluitvorming kan plaatsvinden in juli 2019 tijdens de raadsvergadering waarin de kadernota behandeld wordt’. De raad zou nu dus knoppen moeten hebben, waaraan zij spreekwoordelijk mogen draaien.

Wij dachten echt dat onze boodschap helder was en we hadden zo rond deze periode verwacht dat er stukken voor de raad zouden liggen over onze taken, het ambitieniveau en wat wettelijk en niet-wettelijk is. Wij zijn zeer teleurgesteld dat er geen strategisch stuk ligt met een afwegingskader. Een beoogd strategisch afwegingskader helpt namelijk keuzes te maken over de kerntaken van de gemeente in een situatie waarin structureel minder financiële middelen beschikbaar zijn. Daarnaast kan dit strategische afwegingskader meer structuur brengen in de ontwikkeling en uitwerking van bezuinigingsmaatregelen. Wat er nu gebeurd is hap-snapbeleid en besluiten op de bonnefooi.

Proces

Het College heeft gekozen voor een proces met de welbekende post-its. De uitnodiging voor de eerste vergadering over de bezuinigingen deed onze wenkbrauwen al fronsen. Op onze vraag wat we zouden moeten doen om ons voor te bereiden op deze avond over bezuinigen werd gemeld dat voorbereiden niet nodig was. Aha, een brainstormsessie, een sessie om je fantasie te laten gaan over waar je zou kunnen snijden in deze gemeente en op welke manieren je geld binnen kan harken. Een wildgroei van gedachten, zonder te weten welke opgave of urgentie er voor ons ligt. Heel apart. Het is natuurlijk wel modern, hartstikke trendy, om dit zo aan te pakken. Echter, deze aanpak zorgt er wel voor dat het een beperkte hoeveelheid onderwerpen oplevert waardoor later ook een beperkte hoeveelheid oplossingen aangedragen kunnen worden. Laat ik het hier maar bij laten. Het moge wel duidelijk zijn dat de VVD het niet eens is met deze procesaanpak.

Voordat ik in ga op de voorgestelde ombuigingen van het College wil ik zeggen dat ook wij dit een ongelooflijk moeilijke opgave vinden. De keuzes van het College begrijpen wij, maar deze keuzes zouden wij simpelweg niet maken.

Inkomsten

Voor wat betreft de inkomsten is het voor ons niet acceptabel om in 2019 dertig procent meer ozb te vragen aan onze inwoners en twintig procent aan onze mooie bedrijven. Wij vinden vooral de uitleg om de verhoging te maskeren verwerpelijk. Dit voorstel pikt het voordeel van de HVC-contractverbetering (gemiddeld 50 euro) af. Het College zegt hiermee doodleuk dat de verhoging van 30 procent wel meevalt.

Wij vinden een gematigde verhoging nog acceptabel. Waarom? Nou feitelijk levert de gemeente geen extra diensten of voorzieningen voor dit geld. Sterker nog: we laten de kwaliteit van de buitenruimte in netheid omlaag gaan. Verder willen wij als gemeente dat onze burgers en bedrijven meegaan in onze wens om minder CO² uit te stoten. Dit vergt van onze inwoners en bedrijven waarschijnlijk ook een investering.

Het invoeren van forenzen- en toeristenbelasting is ook een heikel punt. Na pittige discussies in de VVD-fractie kunnen we meegaan met dit voorstel van het College op voorwaarde dat we inzage krijgen in het rendement van deze belasting; wat kost het ons dit in te voeren en wat levert het op. We hebben dit verschillende keren gevraagd, maar het College verzuimt ons antwoorden te geven.

Voor wat betreft de kostendekkendheid van leges hebben we altijd gedacht dat deze al 100 procent was, dus dat we dit nu gaan doen, dat begrijpen wij. De tarieven voor huur van sportzalen en -voorzieningen verhogen met 10 procent steunen wij ook.

Motie

De motie die wij samen indienen met GBS verzoekt het College om te zoeken naar een invulling van het (laatste) tekort van 500.000 euro binnen de komende begroting. Waarom? Omdat wij wel geprobeerd hebben dit gat te dichten, maar domweg tekort informatie hebben om hier een oplossing voor te vinden. Wij kunnen wel posten bedenken, maar weten niet welke consequenties dit heeft. Dat inzicht willen wij krijgen middels het voorgestelde kerntakenonderzoek. Verder denken wij dat dit onderzoek ons ook komende jaren gaat helpen (mits goed uitgevoerd), omdat wij weten dat er nog meer tegenvallers gaan komen.

Voorzitter,

Kort gezegd:

  • Wij willen een discussie over de jeugdzorg; de toegang en de kosten, en controle op de kosten van de jeugdzorg in brede zin;
  • Wij willen een kerntakendiscussie.

Dank u voorzitter.

De kadernota voor 2019-2023

Via deze link kunt u de vastgestelde kadernota inzien. De motie van de VVD en GBS over de kerntakendiscussie is verworpen. De oppositie stemde voor en de coalitie tegen.